Huis van beelden

Logo

Is in deze vergankelijke tijden, waarin de industrie reist, wordt verkocht en doorverkocht, het merk niet de enige niet-vluchtige waarde in de postindustriële samenleving?

Feit blijft dat het merk nu een vaste waarde is aan het firmament van bedrijven en, prozaïscher, in de kolom met significante cijfers van jaarverslagen. De imagorevolutie vindt plaats. En het logo is geen uitzondering, want het blijft ons verhalen vertellen. Het ontwerpen van een logo wordt beschouwd als het "meesterwerk" van de grafisch ontwerper. Dit is dus een onderwerp waarvoor het Maison de l'Image enige ernst had moeten betrachten. Maar in overeenstemming met onze oneerbiedige benadering van universele glorie, hebben we het logo op smaak gebracht met de kritische visie van illustratoren. En zo is deze reis langs de koninklijke weg van het grafisch ontwerp bezaaid met zulke verrukkelijke beelden. Maar ernstiger nog, in een tentoonstelling die beweert het beste te tonen dat België de voorbije halve eeuw heeft voortgebracht, was het een goede gelegenheid om hulde te brengen aan de internationale sterren die aan het logofirmament schitteren, maar ook aan de 'oude Belgen' die onze meesters waren in een ander tijdperk, nog niet zo lang geleden, toen we alles moesten uitvinden. Welkom op deze tentoonstelling, het tweede deel van de trilogie, waarvan Picto de eerste was in 2008 en Typo de derde zal zijn. Voor al onze tentoonstellingen zijn enkele "vrienden uit het buitenland", zoals ze zeggen, zo vriendelijk om de muren van het Maison de l'Image te sieren. Wij danken hen allen.
______________________________________________________________________________

Michel Olyff, verontwaardigd over de verarming van de taal die ertoe heeft geleid dat elk symbool een acroniem is geworden of, meer recentelijk, een logo, gebruikt de volgende definities uit Vanmalderen Luc, "Un glossaire de la sémiologie de l'image". Communication et langage, 1982 n°5, Editions Retz, Parijs, p.10-24. Hun conformiteit werd goedgekeurd door Abraham Moles +, de voorloper van communicatiewetenschappelijke studies en een groot kenner van taal. Het glossarium werd in 2000 aangevuld en bijgewerkt door Michel Michiels.

30.000 jaar tekenen en symbolen

4000 jaar handschrift

500 jaar typografie1

Al bijna veertigduizend jaar communiceren we door middel van tekens en symbolen...

Acroniem Woord dat is gemaakt van de beginletters van verschillende woorden en dat kan worden uitgesproken als een gewoon woord. Voorbeelden: SHAPE (Supreme Headquarter Allied Powers Europe). In grafisch ontwerp is een acroniem een afkorting, maar een afkorting is niet altijd een acroniem, zoals IBM (International Business Machine).

Ampersand Engelse naam voor commercieel &. Het vervangt "esperluette", een Frans woord dat in onbruik is geraakt en vreemd genoeg niet is vervangen door een andere Franse naam.

Arobase Dit teken, een van de meest gebruikte ter wereld, was een vergeten typografisch teken van Arabische oorsprong. Tegenwoordig wordt het gebruikt om de 2 delen van een e-mailadres te scheiden.

Embleem Symbolische figuur die meestal vergezeld gaat van een motto. Figuur of attribuut bedoeld om een autoriteit, een beroep of een partij te vertegenwoordigen.

Grafiek wordt tegenwoordig gebruikt om elke vorm van variatie in een meetbare grootheid uitgedrukt door een cijfer of tekens te beschrijven.

Icoon Oorspronkelijk een orthodox religieus schilderij. In de computerwereld, een symbool dat een apparaatfunctie voorstelt.

Ideogram Een teken dat het idee weergeeft en niet de klanken van het woord of de woorden die dit idee weergeven. Het ideogram kan een pictogram of een diagram zijn. Grafisch concept.

Belettering: De gepersonaliseerde en exclusieve manier waarop de naam van een bedrijf of merk wordt getypt. Belettering kan een logotype zijn.

Logotype Een fonetische naam die grafisch is gepersonaliseerd (bijv. Coca-Cola). Soort visuele constante. Handelsmerk. Oorspronkelijk een groep letters die tot één blok werden samengevoegd om de typografische compositie te versnellen. Oorspronkelijk was het logo niet noodzakelijk grafisch gepersonaliseerd. De verschuiving in betekenis leidde tot het begrip merk. Het is grappig om te zien dat het in de tegenovergestelde richting ging van de oorspronkelijke betekenis.

Merk Alles wat dient om iets te identificeren is een merk. Al tientallen jaren heeft het merk voorrang op het product zelf.

Monogram Hoofdletter(s) van een appellation. Belettering. Monogrammen zijn soms zo grafisch gepersonaliseerd dat ze moeilijk te lezen zijn.

Palindroom Oorspronkelijk een poëtische vorm van Romeinse decadentie. In afbeeldingen, een woord dat van links naar rechts of van rechts naar links kan worden gelezen. Een logo kan een palindroom zijn Oxo, Abba, Bob, Eve...

Pictogram Een ideogram gebaseerd op iconische weergave. Het pictogram kan een iconisch teken (direct lezen) of een symbolisch teken (relay lezen) zijn. Een gestileerde tekening met een hoog iconisch gehalte. Kortom: een teken dat communiceert (LVM)

Acroniem Beginletter of reeks beginletters die een veelgebruikt woord, concept of zin afkorten. Het acroniem is niet noodzakelijk grafisch gepersonaliseerd. Een acroniem kan een logotype zijn als het grafisch gepersonaliseerd is. DNA (Desoxyribo Nucleic Acid) is een acroniem maar geen logotype, IBM (International Business Machine) is een acroniem en een logotype wanneer het voorkomt in de grafische identiteit.

Sigle acroniem Een acroniem dat kan worden uitgesproken als een gewoon woord. SHAPE (Supreme Headquarter Allied Powers Europe).

Sigle acroniem betekenis Sigle die kan worden uitgesproken als een bekend woord waarvan de betekenis verschilt van het oorspronkelijke concept dat werd geformuleerd door de beginletters waaruit het bestaat samen te voegen. Bijvoorbeeld KIWI (Kidney Info Watch Intervention).

Teken Een karakteristiek kenmerk dat wordt gebruikt om te onderscheiden, identificeren of signaleren. In tegenstelling tot een symbool kan een teken volledig willekeurig zijn.

Arbitrair teken Een teken waarbij de betekenaar geen perceptuele gelijkenis vertoont met zijn gesignificeerde.

Iconisch teken Een teken waarbij de betekenaar een zekere gelijkenis vertoont met het gesignificeerde. Mate van iconiciteit (Abraham Moles).

Open semantisch teken Een teken dat verschillende betekenissen kan hebben.

Symboolteken Pictogram in relaislezen dat volgens afspraak gebaseerd is op een soort analogie (bijvoorbeeld: vork en mes voor een restaurant). Een teken met een zekere mate van iconiciteit dat een abstract concept "vertegenwoordigt" door analogie. Indicatief symbool of vervangend symbool.

Diakritisch teken Een grafisch teken dat wordt gebruikt om homografen te onderscheiden, te karakteriseren of om verwarring tussen homografen te voorkomen (bijv. punt, accent).

Symbool Iets dat iets anders voorstelt op grond van een analoge overeenkomst. Het is daarom een teken waarvan de betekenaar een natuurlijke band heeft met het gesignificeerde. Het symbool voor zwijgen (wijsvinger over de mond) kan bijvoorbeeld niet vervangen worden door duimen omhoog.

Perscontacten

Bijgestaan door: Frédérique Gibon
frederique.gibon@seedfactory.be